VAATLER ANTOLOJİSİ

ÖZGÜR DEMİRCİ

14 MAYIS - 18 HAZİRAN

Pilot Galeri, 14 Mayıs-18 Haziran 2022 tarihleri arasında Özgür Demirci’nin galerideki ilk solo sergisi “Vaatler Antolojisi”ne ev sahipliği yapmaktan mutluluk duyar. Sergi sanatçının son üç yıla yayılan düşünce sürecinin ardından ürettiği video, obje ve yerleştirmeleri bir araya getiriyor. 

Geçmişte kalan vaatler geleceği ne kadar şekillendirmiştir? Bir toplumu inandırmak ve yönetebilmek adına verilen sözler, çoğu zaman kısa bir ân’ın temsilinden öteye gidemez. Geçmişin sorgulanmadığı bir gelecek, toplumsal hafızanın yitiminin bir sonucu olarak karşımıza çıkar. Süreci yaratan politik mekanizmanın sorunların çözümü için sarf ettiği sözler, toplum tarafından unutulan ve unutulduğu için de benzer süreçlerin tekrarlandığı bir yapı oluşturur. 

Demirci’nin Herkes ve Hiç Kimse isimli videosu, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda yer alan hak ve hürriyetlerden bir seçki sunar. Bu seçkinin yazılı olduğu tablet, temas ettiği sıvı yüzeyle birlikte eriyerek okunmaz hâle gelir ve giderek kaybolur. Hak ve adaletin pamuk ipliğine bağlı var oluşları, bu çalışmanın odak noktasını belirler. Yasalarla koruma altına alınmış özgürlüklerin, dokunulmaz unsurlar olan hakların çeşitli yollarla askıya alınmasının doğurduğu güvencesizlik, yıkımın yapıtaşını oluşturur. Demirci’nin çalışmasında, anayasada yer alan hak ve özgürlükler, temsili olarak adaletsizlik içinde çözünme haline girerek parçalarına ayrılır. Çalışmada strafor tabletlerden geriye kalan, sıvı yüzeyde dağınık biçimde salınan ve dibe çökmekte olan harfler ve bir süre önce harflerin bir araya gelerek anlamlı bütünler oluşturduğu kelimelerin yazılı olduğu maddenin dönüşüme girmiş hâlidir. 

Sanatçının sergi kapsamında ürettiği Terk Edilmişler isimli çalışması, terk edilmiş bir sera içerisinde farklı saksılar, bardaklar, metal kutular içinde kurumak üzere olan farklı bitki çeşitlerini gösterir. Yakın plan çekimlerde bu bitkilere küçük cam damlalıklarla su verilir. Sanatçı eski bir taş ocağı içinde çekimlerini yaptığı Ritüel isimli çalışmasında, siyasi partilerin seçim süreçlerinde sıklıkla tercih ettiği kelimelerden oluşan bir pankart kullanır. Bu pankartı taş ocağından arta kalan taşlarla kaplayarak, görünmez hale getirir. Yeni Bir Başlangıç’ta sanatçı, buz kalıplarıyla hazırlanmış harflerle seçilmiş bir vaadin erime sürecini kayıt altına alır. Sergi mekânında konumlanan bilgisayar üzerinden izleyicinin interaktif biçimde dahil olacağı Ben Robot Değilim isimli çalışmada ise internet sitelerine giriş yapılırken kullanıcının insan olduğunun kanıtlanması için hazırlanan “captcha” kutucuğu, yine seçim süreçlerinde öne çıkan kelimelerle bir araya getirilerek  üretilmiştir. 

Sanatçının 2016 yılında 1 kuruşları kullanarak ürettiği 2.64 isimli çalışmasının bir devamı niteliğinde ürettiği 2.42, TL güncel fiyatlandırma değeri üzerinden 50 kuruşun üretim maliyeti olan 2.42’nin sergi mekânında 50 kuruşlar kullanılarak bir düzenlemesini içerir. Mermer tabletlere anayasal hakları kazıdığı Kalım isimli çalışmasını, görünmez olanın kalıcılığına atıfta bulunarak üretir. Görülmesi zor olanın varlık ve yokluk arasındaki mevcudiyeti ebediyet için güvenli bir alan oluşturur. Şu an var olmayan koşulların gelecekte ortaya çıkabilme umuduyla saklanan sözler, kazılı olduğu malzemenin çağlar boyunca hayatta kalan gücünü arkasına alır. Işığı geçirmeyen madde tarafından tamamen kapatılan ışık kaynağının tutulumu, kendi ayı tarafından gölgelenen güneşin tam tutulma hâlini anımsatır. 

Özgür Demirci’nin Pilot Galeri’deki ilk solo sergisi “Vaatler Antolojisi” 19 Haziran’a dek Pilot Galeri’de gezilebilir.